پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

در آخرین نشست بریکس، اقدام به رونمایی از پول واحد بریکس گردید. ایجاد ارز واحدس که می‌تواند گامی مهم در جهت کاهش وابستگی به دلار آمریکا و تقویت همکاری‌های اقتصادی بین کشور‌های عضو این گروه باشد. بحران‌های اقتصادی جهانی و تحریم‌های مالی علیه برخی از اعضای این گروه، کشور‌های بریکس را بر آن داشت که به دنبال ایجاد یک سیستم مالی جایگزین باشند که بتواند در مبادلات تجاری و سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد و از نوسانات و تاثیرات منفی دلار آمریکا بر اقتصاد آن‌ها بکاهد. اما ایجاد ارز واحد بریکس با چالش‌های متعددی نظیر عدم توافق کامل کشور‌های عضو، مشکلات اقتصادی در برخی از کشور‌های عضو و مخالفت دولت امریکا روبروست. ۳۰ ژانویه سال جاری دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا رسما اعلام کرد که اگر کشور‌های عضو بریکس بخواهند ارز واحد را در معاملات بین المللی خود استفاده کنند و در واقع جایگزین دلار کنند باید صادرات خود به آمریکا را با تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی انجام دهند. بعد از این تهدید بود که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین در نوعی واکنش درجا زننده اعلام کرد که در بریکس بحثی درباره ایجاد یک ارز جدید بین المللی مطرح نیست و اعضای این ائتلاف بیشتر بر ایجاد پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری مشترک تمرکز دارند. وزارت خارجه روسیه نیزدر بیانیه‌ای در رابطه با تهدید رئیس‌جمهور آمریکا تاکید کرد که همکاری اعضای بریکس بر تقویت ظرفیت‌های اجتماعی-اقتصادی و انسانی متمرکز است. برخی از منتقدین از احتمال معامله روس‌ها با آمریکا روی پول واحد بریکس و به تعوبق انداختن این اتحاد با توجیهات گوناگون دارند.

اخیرا دکتر فرزین رئیس کل بانک مرکزی ، اقداماتی نظیر کنار گذاشتن سوئیفت و جایگزینی ACUMER ، راه اندازی ریال دیجیتال ، ورود به گروه بریکس، کارت بانکی مشترک بین ایران و روسیه و ...، را معادل دلارزدایی تعریف کرده و شاید افکار عمومی از صحبت های ایشان چنین برداشتی کرده اند. این در حالی است که کشور در حوزه ارزی و تبادلات ارزی و تحریم ها بشکلی سه گانه دچار مشکل بوده و باید بتوان بشکل همزمان این چرخه سه عاملی را تحت تاصیر قرار داد. از نظر ارزی، اقتصاد کشور بشدت دلاریزه شده ( وابستگی بالا به دلار تحریم شده برای خرید مواد اولیه و ماشین آلات) و بدلیل شرایط تورمی کشور، دلار بنوعی جای پول ملی را تحت تاثیر قرار داده است ( ضرورت اجرای برنامه های دلار زدایی). دومین بحث ، نقل و انتقال پولی است که قبلا با دفترچه های کد دو طرفه بانکی انجام می شد و سپس به شبکه جهانی سوئیفت تبدیل شد که بانک های ایرانی را تحریم نمود( نیازمندی به احیای مجدد دفترچه های کدگذاری دو طرفه ، راه اندازی شبکه های منطقه ای مشترک نقل و انتقال با نظر داشت به سقف تحریم های آمریکایی برای مبادلات تجاری). سومین مشکل بحث تحریم های تجاری و سقف سرمایه گذاری ها است. باید از رئیس کل بانک مرکزی پرسید که آیا اقدامات پراکنده نظیر،جایگزینی ACUMER ، راه اندازی ریال دیجیتال ، ورود به گروه بریکس، کارت بانکی مشترک بین ایران و روسیه ، می تواند پاسخگو به سه حوزه چالشی مورد نظر باشد، یا اینکه گام های اولیه برای گذر از بحران تلقی می شوند؟ اگر گام های اولیه را قبول دارید، از اصطلاح گام بلند استفاده نکنید و غلو ننماید.

جایگاه ژئواکونومیک سازمان همکاری شانگ‌های در اقتصاد جهانی نشان میدهدکه این مجمع تقریباً ۶۰ درصد از خشکی اوراسیا، ۴۰ درصد از جمعیت جهان و حدود ۲۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی و تقریباً ۲۰ درصد از ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد. کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگ‌های یک دهم ذخایر نفت جهان، یک چهارم ذخایر گاز طبیعی و ۴۰ درصد از ذخایر زغال سنگ را در اختیار دارند. در این یادداشت سعی داریم تا تاثیر عضویت در سازمان همکاری شانگ‌های (SCO) را بر کشاورزی کشور‌های عضو تحت بررسی اجمالی قرار دهیم.

دهه ۹۰ گزاره تحریم به واژه‌ای متداول در کشور بدل شد؛ معضلی که مردم با گوشت و پوست خود تاثیر آن را احساس کردند. اکنون پس از گذشت ۱۰ سال از آغاز موج جدید تحریم‌های مالی و اقتصادی علیه کشورمان و همچنین تجربه تلخ برجام و ناتوانی آن در حل مساله تحریم، وقت آن است تا در روز‌های نزدیک به آغاز کار دولت سیزدهم، به دنبال چاره‌ای دیگر برای حل این زخم کهنه و اتخاذ راهبردی متفاوت از آنچه در سال‌های گذشته دنبال می‌شد، باشیم.

توافق اقتصادی- مالی چند روز گذشته روسیه و چین نشان می‌دهد این دو کشور عزم خود را برای حذف دلار از مبادلات تجاری میان خود- در کوتاه‌مدت- و حذف تدریجی آن به عنوان ارز مسلط بین‌المللی-در بلندمدت- جزم کرده‌اند

بانک‌های مرکزی در طول چند سال اخیر به تقویت ذخایر ارزی خود با افزایش سهم طلا و کاهش وابستگی به دلار آمریکا مشغول بودند. این استراتژی بیشتر در اقتصادهای نوظهور به کار گرفته شد اما به تازگی ردپای قدرت جدیدی در بازار طلا مشاهده می‌شود.

به نظر می‌رسد، دولت ایالات‌متحده مصمم است، از تلاش کشورهایی که روابط دیپلماتیک خوبی با آمریکا ندارند در راستای ایجاد رمز ارزها و یا تلاش برای نوآوری در توسعه فن‌آوری‌های بلاک چین برای بهبود زیرساخت مالی خود جلوگیری کند.